Hiệu quả của chế độ ăn chống viêm?

 

Viêm là phản ứng tự nhiên của cơ thể đối với chấn thương và nhiễm trùng. Tuy nhiên, các chuyên gia chỉ ra mối liên kết giữa tình trạng viêm mạn tính với tình trạng kháng insulin và tăng nguy cơ mắc các bệnh không lây nhiễm như đái tháo đường, bệnh tim, viêm khớp, ung thư, bệnh Alzheimer và nhiều bệnh mạn tính khác. Bằng chứng cũng cho thấy rằng chế độ ăn uống của một người có thể làm kích hoạt hoặc giảm bớt tình trạng viêm trong cơ thể, ảnh hưởng đến nguy cơ mắc bệnh.

Chế độ ăn chống viêm

Chế độ ăn chống viêm là sử dụng thực phẩm giàu chất chống oxy hóa tăng cường sức khỏe, polyphenol và các hợp chất tăng cường miễn dịch khác có khả năng chống lại phản ứng viêm trong cơ thể. Mặc dù không có chế độ ăn uống chống viêm được xác định rõ ràng, nhưng vẫn có nhiều khuyến nghị về các loại thực phẩm nên ăn nhiều hơn và loại nên ăn ít hơn để điều trị tình trạng viêm trong cơ thể. Mục tiêu của chế độ ăn uống chống viêm là loại bỏ các thực phẩm tăng nguy cơ gây viêm nhiễm và thay thế chúng bằng các loại thực phẩm đầy đủ dinh dưỡng, các loại thảo mộc và gia vị chứa nhiều hợp chất chống viêm.

Một số thực phẩm có đặc tính chống viêm bao gồm (nhưng không giới hạn):

– Các loại thảo mộc và gia vị (nghệ, quế, gừng, tỏi, hạt tiêu và hương thảo)

– Trái cây (dứa, đu đủ, xoài, quả mọng và sơ ri)

– Rau (cà rốt, bí đỏ, rau lá xanh và bí xanh)

– Đậu Hà Lan và các loại đậu

– Cá có dầu và các nguồn omega-3 khác (cá mòi, cá hồi, cá thu, cá trích và dầu cá)

– Sữa chua

– Ngũ cốc nguyên hạt (ngô, bột ngô, yến mạch, bánh mì nguyên cám và gạo lức)

– Thực phẩm giàu prebiotics và probiotics

Chế độ ăn uống chống viêm cũng hỗ trợ sức khỏe đường ruột. Có tới 70–80% tế bào miễn dịch có trong ruột, vì vậy việc tối ưu hóa sức khỏe đường ruột là không thể thiếu để tăng cường sức khỏe miễn dịch và loại bỏ tình trạng viêm mạn tính.

Những lời khuyên để bắt đầu chế độ ăn kiêng chống viêm bao gồm:

– Thay thế đồ uống có đường, chẳng hạn như sô-đa và nước trái cây cô đặc, bằng nước thường hoặc nước trái cây tươi.

– Tăng lượng chất xơ bằng cách ăn nhiều ngũ cốc, trái cây và rau quả hàng ngày.

– Ăn cá béo, bao gồm cá mòi và cá hồi, ít nhất hai lần mỗi tuần.

– Thêm vào chế độ ăn uống của bạn nhiều hạt hơn, hạt, bơ hạt, bơ và dầu ô liu để có chất béo lành mạnh.

– Kết hợp thêm các loại thảo mộc và gia vị.

– Uống các loại trà thảo mộc, chẳng hạn như trà gừng, tỏi, quế hoặc hương thảo.

Lợi ích sức khỏe tiềm tàng

1. Giảm nguy cơ bệnh tật

– Theo Nguồn tin cậy của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), các bệnh mạn tính như bệnh tim và đột quỵ là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn tật ở Hoa Kỳ.

– Nghiên cứu chứng minh rằng chế độ ăn uống chống viêm làm giảm các dấu hiệu viêm trong cơ thể và nguy cơ mắc các bệnh mạn tính bằng cách giảm viêm trong thành mạch máu và duy trì sức khỏe cũng như khả năng phục hồi của chúng.

2. Các triệu chứng ít nghiêm trọng hơn

– Các triệu chứng của tình trạng mạn tính, chẳng hạn như đau cơ, sưng khớp, ngứa da, mệt mỏi và thay đổi tâm trạng, có thể trở nên trầm trọng hoặc rối loạn, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và sự thoải mái của một người.

– Nghiên cứu về tác động của chế độ ăn uống chống viêm ở những người bị bệnh vẩy nến, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính và trầm cảm cho thấy cải thiện một số triệu chứng và chất lượng cuộc sống trong một số trường hợp.

– Điều này có nghĩa là đối với những người mắc bệnh mạn tính, chế độ ăn uống chống viêm có thể hỗ trợ cải thiện việc kiểm soát triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Ngoài ra, các nghiên cứu khác lưu ý rằng chế độ ăn uống chống viêm có thể làm giảm mệt mỏi do tình trạng mạn tính gây ra. Tuy nhiên, thay vì tập trung vào một chất dinh dưỡng duy nhất, mọi người nên tuân theo một chế độ ăn uống cân bằng giàu chất xơ, ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, rau và chất béo omega-3 để kiểm soát sự mệt mỏi.

Nhược điểm

1. Những phát hiện không nhất quán:

– Chế độ ăn uống chống viêm là một ngành khoa học mới nổi với những phát hiện trái ngược nhau. Theo một số nghiên cứu, cà chua là một loại thực phẩm dễ gây viêm nhiễm mà mọi người nên tránh và thay thế bằng các loại rau khác, chẳng hạn như bí ngô. Trong khi đó, một số phát hiện khác cho thấy hàm lượng lycopene có trong cà chua có đặc tính chống viêm.

– Sự mâu thuẫn giữa các dữ liệu được công bố này có thể gây một số bối rối khi lựa chọn thực phẩm phù hợp khi sử dụng. Hãy lưu ý đến tình trạng dị ứng của bản thân và tham khảo ý kiến ​​của chuyên gia dinh dưỡng để xây dựng kế hoạch ăn uống phù hợp.

2. Không thể chữa khỏi bệnh

– Một số trang web liên quan đến sức khỏe cung cấp chế độ ăn uống chống viêm “tốt nhất” để “chữa trị” các tình trạng như đau cơ xơ hóa, đa xơ cứng và viêm khớp. Mặc dù chế độ ăn uống chống viêm có hiệu quả trong việc giảm viêm và cải thiện các triệu chứng, nhưng để nói rằng sử dụng thực phẩm chống viêm là cách chữa các bệnh tự miễn và mạn tính là không đáng tin cậy. Người bệnh chỉ nên áp dụng chế độ ăn uống chống viêm như một biện pháp hỗ trợ cùng với điều trị nội khoa phù hợp, không phải là liệu pháp thay thế.

Thói quen lối sống

Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, thói quen trong lối sống đóng một vai trò trong sự tiến triển của tình trạng viêm như giấc ngủ kém, thiếu hoạt động thể chất và căng thẳng tâm lý Ngoài việc khuyến cáo thực hiện chế độ ăn uống bằng các loại thực phẩm chống viêm, tình trạng viêm có thể được cải thiện bằng cách:

– Ngủ đủ giấc, ngủ liên tục từ 7-9 giờ.

– Tập thể dục 150 phút mỗi tuần, bao gồm cả rèn luyện tim mạch, sức đề kháng và kiểm soát để hạn chế tình trạng căng thẳng.

Tổng kết

Chế độ ăn chống viêm giàu chất chống oxy hóa tăng cường sức khỏe, polyphenol và các hợp chất tăng cường miễn dịch khác giúp giảm phản ứng viêm trong cơ thể.

Thay thế các loại thực phẩm gây viêm trong cơ thể, chẳng hạn: carbohydrate tinh chế, đường ngọt, thịt đỏ, thực phẩm chế biến sẵn, chất béo chuyển hóa, và muối – bằng ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, rau, sữa chua, thảo mộc và gia vị cũng như chất béo lành mạnh.

Mặc dù chế độ ăn uống chống viêm có hiệu quả làm giảm viêm và cải thiện các triệu chứng của bệnh, nhưng chúng không phải là phương pháp chữa trị các bệnh tự miễn dịch và mạn tính. Đây là biện pháp hỗ trợ cho các liệu pháp điều trị y tế thích hợp, không phải là biện pháp thay thế.

Lược dịch

Ngô Thị Kim Cúc

Nguồn: Amber Charles Alexis, Anna Guildford, Do anti-inflammatory diets really work?, Medical news today on March 18, 2022.

Link: https://www.medicalnewstoday.com/articles/do-anti-inflammatory-diets-really-work#Lifestyle-habits