Thuốc điều trị đái tháo đường có triển vọng trong bệnh Parkinson

Hiện không có thuốc có tác dụng chặn đứng tiến triển của bệnh Parkinson nào được chấp thuận. Đây là một bệnh thoái hóa thần kinh tác động đến 2-3% dân số có độ tuổi ≥ 65. Nhiều bằng chứng cho rằng các chất đồng vận receptor GLP1 – các chất tác động giống incretin mà các nhà nghiên cứu phát triển đầu tiên để điều trị đái tháo đường – có thể có tác dụng bảo vệ thần kinh. Một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên, đối chứng – giả dược đầu tiên đối với chất đồng vận receptor GLP1 của hãng dược phẩm AstraZeneca là exenatide hiện cung cấp thêm bằng chứng hỗ trợ cho giả thiết rằng các thuốc này có khả năng dùng làm thuốc điều trị bệnh Parkinson.

Một nhóm nghiên cứu hàn lâm đã triển khai một thử nghiệm phase II đối với exenatide trên 62 bệnh nhân Parkinson để xác định tác dụng của thuốc trên thang điểm  MDS-UPDRS 132 điểm (phần 3 về điểm chức năng vận động). Sau 60 tuần, có sự khác biệt 3.5 điểm (đã điều chỉnh) có ý nghĩa thống kê giữa nhóm sử dụng exanatide và nhóm giả dược. Cả 2 nhóm đều gặp phải các biến cố bất lợi thường gặp nhất là các phản ứng tại vị trí tiêm và các triệu chứng trên dạ dày – ruột.

Phát hiện này đều phù hợp với một thử nghiệm nhãn mở trước đây đối với exenatide trên bệnh Parkinson được triển khai bởi những nhà nghiên cứu này. Họ đã chỉ ra rằng mặc dù tác dụng trên bệnh sinh học của Parkinson của thuốc là chưa rõ ràng nhưng có một dấu hiệu vững chắc rằng các chất đồng vận receptor GLP1 có thể có vai trò hữu ích trong điều trị Parkinson trong tương lai. Ngoài ra, vai trò của các thuốc này trên các bệnh thoái hóa thần kinh khác cũng sẽ được khảo sát, bao gồm Alzheimer, xơ cứng bên teo cơ (ALS) và bệnh đa xơ cứng.

Một số nhà bình luận cho rằng đây là một phát hiện thú vị, tuy nhiên họ đã lưu ý đến một số vấn đề cần phải xem xét lại bao gồm các đặc tính đường nền của nhóm điều trị bằng thuốc và nhóm giả dược là không cân bằng.

Tham khảo

1. http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(17)31585-4/fulltext
2. A. Mullard. Diabetes drug shows promise in Parkinson disease. Nat Rev Drug Discov. 2017, 16(9), 593-593.
3. D. Athauda; K. Maclagan; S.S. Skene; M. Bajwa-Joseph; D. Letchford; K. Chowdhury; et al. Exenatide once weekly versus placebo in Parkinson’s disease: a randomised, double-blind, placebo-controlled trial. The Lancet.

Tổng hợp

Trần Thái Sơn